Пачалихъалъулаб Цогояб экзамен унеб куцалда хадуб хал кквезе исана Дагъистаналде вачIине вуго «Роскомобороннадзоралъ» витIарав 150 тохалчагIи. Гьединаб баян кьуна гьал къоязда республикаялъул лъай кьеялъул министерлъиялъ. Кинаб къагIидаялъ ине бугеб гьеб халкквей, ва кинал ругел исанасеб Пачалихъалъулаб Цогояб экзамен ай ЕГЭ кьеялъул тадбиралда жанир хиса-басиял?
Кинавниги 120-гIанасев чи вачIине рагIула Дагъистаналде Пачалихъалъулаб Цогояб экзамен кьолеб куцалда хадуб хал кквезе. Жакъа гьезул киназулго цIарал хъвараб сияхI хIадурун бугилан бицана «Эркенлъиялъе» Дагъистаналъул лъай кьеялъул министр хисулев ГIалиев Ширалица.
Дагъистаналда цогояб пачалихъалъулаб экзамен кьолеб 119 пункт букIине рагIула, гьедин щибаб пункталде цо-цо хадуб халкколевги вачIине рагIула. Гьединго ЕГЭ кьолеб рокъор рекъезаризе рагIула кIиго видеокамераги. Амма цохIо ЕГЭ унеб куц камералдасан бихьизаби гуребги, цIалдохъабаз цоцаздехун шурун абурабцин калам хъвалел алатал рекъезаризе ругин гьенирилан тIадежубана ГIалиевас. Щибниги гьел цIиял хиса-басияздалъун жалго экзамен кьолел гIолохъабазе ккезе жо гьечIин, гьел цереги кьолеб букIараб куцалъ экзамен кьолел рукIине ругин, гьел киналго тадбирал хурхарал ругин цогояб пачалихъалъулаб экзаменалъул гIуцIарухъабазде.
Лъалеб букIахъе араб соналъ цIакъ кIудияб ахIи-хIур бахъун букIана Дагъистаналда цогояб экзамен кьураб куцалда хурхун. Бащадалниги хIалтIаби хIакъикъиял гуреллъун рикIкIана, мухъазда ругел лъай кьеялъул идарабазул хIалтIухъаби хъулухъалдаса эркен гьаруна. Гьединаб хIасил исана соналъги такрарлъичIогун рукIиналъул мурадалда гьарулел хIалтIаби ругин гьелилан абулеб буго министр хисулес.
Нилъеда лъалин Дагъистаналда бокьарал нухалги хIалтIизарун камера свинабун, ялъуни щиб рес батунги жидерго лъималазе кумек гьабизе лъугьонин цIалдохъабазул эбел эмен, амма исана гьединал ресал гьезул рукIине гьечIилан чанго нухалъ такрар гьабуна ГIалиев Ширалица. Мисалалъе 15 минуталдаса цIикIкIун заманалъ экзамен кьолеб рокъоб букIараб камера свинабун бугони киналго хIалтIаби къабул гьаричIеллъун, ай экзамен кьечIилан рикIкIине рагIула. Видеокамералде бахъараб запись цIунизе рагIула лъабго моцIалъ, нагагь гьеб лъабго моцIида жаниб цониги г1унгутIи батизе кIвани видеозаписалда, гьеб мехалъги рикIкIине рагIула экзаменазул хIалтIаби, хIатта гьелда рекъон хIажатаб балги щун цIализе жаниве цIализе ворчIун вукIун ватанигицин гьев цIалул идараллда нахъе рехизе вугилан абуна Ширали ГIалиевас.
Гьаниб хIисабалде босизе ккараб рахъ бугин цо гъурущ гьел видеокамераби лъезе республикаялъ харж гьабичIин гьел киналго росанин федералияб министерствоялъ, цогидал регионазда дандеккун цохIо дагъистаналъе гурони гьединаб сайигъат гьез гьабун гьечIилан бицана ГIалиевас.
Араб соналъ ЕГЭ туризм абун абураб цIаралда гъоркь араб соналда цIакъ ахIи-хIур бахъун букIараб хIужаялъул. Шагьаралда дандеккун росулъ экзамен кьезе бигьа букIонилан, гIумруялъ инсул росулъецин щун рукIинел чанги гIолилал дора Россиялъул шагьаралдаса рахъаралги рукIана магIарул росабалъ школалде цIализе рачIун рукIана гьел. Гьединазул къадар араб соналъ букIун рагIула 1500 чи республикаялъул шагьараздаса арал ва 900 чи Россиялда рачIаралги. Исана шагьаразда магIарухъе ине ругезул къадар рагIула 300 чи, Россиялъул шагьаразда гIумру гьабун рукIун гьанире рачIинехъин ругезул абуни 30 чи, гьедин лъикIаланго гьезул къадар дагь гьабизе кIванин исанаян бицана гьес. Гьедин Россиялдаса рачIун магIарухъ экзамен кьурал гIолилазул халтIул хал гьабизе рагIула доба Россиялдеги босун.
Гьел видеокамерабиги лъун дора Росссиялдаса тохалчагIиги рачIун гьелъ цо гьитIинаб бугониги хIасил кьезе бегьулин, амма гьел видеоакмераби лъун тIоритIарал рищиялги рихьанин нилеъада. Щибниги цIияб жо гьез доб мехалъги кьечIин, исанасеб ЕГЭ кьолеб мехалъ батIаго кIудиял хиса-басиял рукIинилан кколарин жиндаян бицана «Эркенлъиялъе» гIемерал соназ Гъарабудагъкент мухъалда бугеб школалда мугIалимлъун хIалтIарай ГIалимирзаева Зайнабица.
ГIалимирзаева Зайнаб: «Гьадинаб жоги букIине бегьула, гIарацги кьун тIаса бихьиялъе экзамен кьолел чагIазе щибниги кIвар букIине гьечIо гьелъул, амма гIизагIан ругелъул бугеб лъаялда рекъон университеталде цIализе ине бокьарал, гьединазе пайда букIине бегьула гьел хадуб халкквезе рачIарал гIадамазул. Амма нилъер гIадамал руго кутакалда бокьараб бакIалдаса нух бахъизе къеркьолел гIадамал. Дун хIалтIулеб заманалда дида гIемерал рихьана я полициялъул хIалтIухъабазе, я кIалтIа тарал хъаравулзабазе гIарац кьолеб букIараб куца. Ватцап, Одноклассники ва цогидалги телефоналда ругел бигьалъабиги хIалтIизарун хIалтIи къватIибе босизе гьел рекерахъдулел рукIарал куц. Кинан бугониги дида ккола исанасел хиса-басияз хIасил кьелилан, щайгурелъул дора Россиялдаса рахъарал гьанире рачIарал «Роскомоборонадзоралъул» вакилзабаз сундухъго балагьичIого жидерго хIалтIи рагIалде бахъинабилин ккола гьез».
ГIурус мацIалъулгун ва литератураялъул пачалихъалъул цогояб тIоцебесеб экзамен Дагъистаналда букIине буго маялъул къоло лъабабилеб къоялъ.
Дагъистаналда цогояб пачалихъалъулаб экзамен кьолеб 119 пункт букIине рагIула, гьедин щибаб пункталде цо-цо хадуб халкколевги вачIине рагIула. Гьединго ЕГЭ кьолеб рокъор рекъезаризе рагIула кIиго видеокамераги. Амма цохIо ЕГЭ унеб куц камералдасан бихьизаби гуребги, цIалдохъабаз цоцаздехун шурун абурабцин калам хъвалел алатал рекъезаризе ругин гьенирилан тIадежубана ГIалиевас. Щибниги гьел цIиял хиса-басияздалъун жалго экзамен кьолел гIолохъабазе ккезе жо гьечIин, гьел цереги кьолеб букIараб куцалъ экзамен кьолел рукIине ругин, гьел киналго тадбирал хурхарал ругин цогояб пачалихъалъулаб экзаменалъул гIуцIарухъабазде.
Лъалеб букIахъе араб соналъ цIакъ кIудияб ахIи-хIур бахъун букIана Дагъистаналда цогояб экзамен кьураб куцалда хурхун. Бащадалниги хIалтIаби хIакъикъиял гуреллъун рикIкIана, мухъазда ругел лъай кьеялъул идарабазул хIалтIухъаби хъулухъалдаса эркен гьаруна. Гьединаб хIасил исана соналъги такрарлъичIогун рукIиналъул мурадалда гьарулел хIалтIаби ругин гьелилан абулеб буго министр хисулес.
Нилъеда лъалин Дагъистаналда бокьарал нухалги хIалтIизарун камера свинабун, ялъуни щиб рес батунги жидерго лъималазе кумек гьабизе лъугьонин цIалдохъабазул эбел эмен, амма исана гьединал ресал гьезул рукIине гьечIилан чанго нухалъ такрар гьабуна ГIалиев Ширалица. Мисалалъе 15 минуталдаса цIикIкIун заманалъ экзамен кьолеб рокъоб букIараб камера свинабун бугони киналго хIалтIаби къабул гьаричIеллъун, ай экзамен кьечIилан рикIкIине рагIула. Видеокамералде бахъараб запись цIунизе рагIула лъабго моцIалъ, нагагь гьеб лъабго моцIида жаниб цониги г1унгутIи батизе кIвани видеозаписалда, гьеб мехалъги рикIкIине рагIула экзаменазул хIалтIаби, хIатта гьелда рекъон хIажатаб балги щун цIализе жаниве цIализе ворчIун вукIун ватанигицин гьев цIалул идараллда нахъе рехизе вугилан абуна Ширали ГIалиевас.
Гlалиев Ширали
ГIалиев Ширали: «Гьел тIалабал цохIо экзамен кьолел гIолилазе гурелги киназего руго кьваризарун, я экзамен тIобитIулев, я гьелда хадув хал кколев, я лъималазул эбел-эмен лъилниги ихтияр букIине гьечIо исана экзамен унеб бакIалда телефон кодоб босизе. ХIажалъи ккани ахIизе, изну буго цо стационарияб телефон тезе экзамен унеб бакIалда, амма мугIрузул мухъазда гIемерисел бакIазда гьединал телефонал рукIунарелъул, изну кьун буго экзамен тIобитIулев чиясухъ цохIо телефон тезе. Гьеб телефоналъул симкартаги экзамен кьеялъул тадбир лъугIун хадуб бачIине буго нижер министерствоялде».Гьаниб хIисабалде босизе ккараб рахъ бугин цо гъурущ гьел видеокамераби лъезе республикаялъ харж гьабичIин гьел киналго росанин федералияб министерствоялъ, цогидал регионазда дандеккун цохIо дагъистаналъе гурони гьединаб сайигъат гьез гьабун гьечIилан бицана ГIалиевас.
Араб соналъ ЕГЭ туризм абун абураб цIаралда гъоркь араб соналда цIакъ ахIи-хIур бахъун букIараб хIужаялъул. Шагьаралда дандеккун росулъ экзамен кьезе бигьа букIонилан, гIумруялъ инсул росулъецин щун рукIинел чанги гIолилал дора Россиялъул шагьаралдаса рахъаралги рукIана магIарул росабалъ школалде цIализе рачIун рукIана гьел. Гьединазул къадар араб соналъ букIун рагIула 1500 чи республикаялъул шагьараздаса арал ва 900 чи Россиялда рачIаралги. Исана шагьаразда магIарухъе ине ругезул къадар рагIула 300 чи, Россиялъул шагьаразда гIумру гьабун рукIун гьанире рачIинехъин ругезул абуни 30 чи, гьедин лъикIаланго гьезул къадар дагь гьабизе кIванин исанаян бицана гьес. Гьедин Россиялдаса рачIун магIарухъ экзамен кьурал гIолилазул халтIул хал гьабизе рагIула доба Россиялдеги босун.
Гьел видеокамерабиги лъун дора Росссиялдаса тохалчагIиги рачIун гьелъ цо гьитIинаб бугониги хIасил кьезе бегьулин, амма гьел видеоакмераби лъун тIоритIарал рищиялги рихьанин нилеъада. Щибниги цIияб жо гьез доб мехалъги кьечIин, исанасеб ЕГЭ кьолеб мехалъ батIаго кIудиял хиса-басиял рукIинилан кколарин жиндаян бицана «Эркенлъиялъе» гIемерал соназ Гъарабудагъкент мухъалда бугеб школалда мугIалимлъун хIалтIарай ГIалимирзаева Зайнабица.
ГIалимирзаева Зайнаб: «Гьадинаб жоги букIине бегьула, гIарацги кьун тIаса бихьиялъе экзамен кьолел чагIазе щибниги кIвар букIине гьечIо гьелъул, амма гIизагIан ругелъул бугеб лъаялда рекъон университеталде цIализе ине бокьарал, гьединазе пайда букIине бегьула гьел хадуб халкквезе рачIарал гIадамазул. Амма нилъер гIадамал руго кутакалда бокьараб бакIалдаса нух бахъизе къеркьолел гIадамал. Дун хIалтIулеб заманалда дида гIемерал рихьана я полициялъул хIалтIухъабазе, я кIалтIа тарал хъаравулзабазе гIарац кьолеб букIараб куца. Ватцап, Одноклассники ва цогидалги телефоналда ругел бигьалъабиги хIалтIизарун хIалтIи къватIибе босизе гьел рекерахъдулел рукIарал куц. Кинан бугониги дида ккола исанасел хиса-басияз хIасил кьелилан, щайгурелъул дора Россиялдаса рахъарал гьанире рачIарал «Роскомоборонадзоралъул» вакилзабаз сундухъго балагьичIого жидерго хIалтIи рагIалде бахъинабилин ккола гьез».
ГIурус мацIалъулгун ва литератураялъул пачалихъалъул цогояб тIоцебесеб экзамен Дагъистаналда букIине буго маялъул къоло лъабабилеб къоялъ.