2014 соналъул Дунялалъул футболалъул чемпионат рагIалде бахъана Германиялъ тIаде кьураб заманалда Аргентинаялъе цо голги кьабун. Чемпионаталъул ахирисеб матчалухъ балагьун рукIана гьединго Россиялъул президент Владимир Путин, Германиялъул канцлер Ангела Меркель ва ФИФАялъул президент Зепп Блаттер.
2010 соналда Россия бищана 2018 соналъул дунялалъул футболалъул чемпионаталъул бетIергьан хIисабалда.
Кир тIоритIизе ругел Россиялда чемпионаталъул хIаял? Ругищ гьелъул ресал улкаялда? Кинаб багьа букIине бугеб гьеб чемпионаталъул? Гьел ва цогидал суалал лъолел руго жакъаялдего.
Планалда рекъон, матчал тIоритIизе ккола Россиялъул Европаялъул рахъалда. Гьелъие бихьизабун буго 11 шагьар. Москва, Санкт-Петербург, Калининград, Нижний Новгород, Саранск, Волгоград, Сочи, Екатеринбург, Казань, Самара ва Ростов. 12 матчалдаса гъорлъан кIиго тIобитIизе ккола Россиялъул тахшагьаралда.
Цо-цо стадионал гьанжеялде хIадурал руго матчал къабул гьаризе. Мисалалъе, 2014 соналъул Олимпиадаялде бараб Сочиялъул «Фишт» стадион.
ФИФАялъул стандартазде дандеккеялъул марадалда гIемерисел стадионазул реконструкция гьабулеб буго яги ралел руго кьучIалдаса байбихьун. 1956 соналда бараб «Лужники» стадионалъул тIубараб реконструкция гьабуна 800 миллион долларги хвезабун. Стадионалдаса хутIараб жо буго гIицIго къватIисан бихьулеб сипат-сурат.
КъватIисан чемпионаталъухъ балагьизе рачIунез гьанжеялдего рорхизарулел руго Россиялъул гIорхъи бахиналда хурхурал суалал.
Россиялъул спорталъул министр Виталий Муткоца 12 июлалда тIобитIараб пресс-конференциялда лъазабуна Дунялалъул кубок тIобитIулеб мехалда Россиялде рачIиналъе кинабгIаги виза къваригIине гьечIин.
Виталий Мутко: «Нижеца улка рагьулеб буго. Дунялалъул чемпионаталъул заманалда жиндихъ чемпионталъул хIаязде билет бугев бокьараб пачалихъалъул гражданасул рес букIине буго Россиялъул Федерациялде виза гьечIого вачIине. КъваригIунеб жо ккола билет ва паспорт.»
Россиялъул кIодолъиги, футболалъул матчал рукIинесел цо-цо шагьаразда гьоркьор ругел манзилалги ракIалде росун суалал кьолелги гIодор риччазаруна Муткоца.
Виталий Мутко: «Транспорталъул рахъалдаса Россия ккола цIакъ цебетIураб улка. Гьеб къабул гьабулел шагьарал руго церетIурал. Кисса кибего буго маххул нух. Гьанже нижер буго гьединго хехаб маххул нухалъул концепцияги. Проект гIумруялде бахъинабулеб буго. 2018 соналде гьанже Москваялдаги Петербургалдаги гьоркьор хьвадулел гIадал хехал поездал рукIине руго гьединго Москваялдаги Казаналдаги гьоркьорги.»
Гьесул рагIабазда чемпионталъул билетал ругел гIадамазул рес букIине буго гьединал поездаса, автобусаздаса чIобого пайда босизе.
Сочиялъул Олимпиядаялъе Россиялъ хвезабуна тIоцебе лъазабун букIараб гIарцил къадаралдаса ункъго нухалъ цIикIкIун.
Россиялъул премьер-министр Дмитрий Медведевасул рагIабазда 20I8 соналъул Дунялалъул футболалъул чемпионаталде хIадурлъиялъе къваригIине бегьула 20 миллиард доллар. Гьеб кколеб рагIула тIоцебе абулеб букIаралдаса кIиго нухалъ цикIкIун.
Цюрихалъул университеталдаса аналитикал Мартин Мюллерил ва Даниэль Вульфил хIисабалда рекъон, Бразилиялъ стадионал хIадуриялъе хвезабураб гIарцил къдаралдаса Россиялъ хвезабизе ракIалда буго 50 проценталъ цIикIкIун. Гьебги щиб Бразилия какулеб букIана дунялалъул чемпионаталде гIемер гIарац гьелъ хвезабунин абун.
Хиралъиялъе гIоло гуребги, политикиял багьанаби загьир гьарун 20I8 соналъул дунялъул футболалъул чемпионат Россиялда тIобитIиялдаса инкар гьабиялде ахIулел рукIана цо-цо политиказ. Мисалалъе, ФИФАялде хитIаб гьабун Цолъарал Штатазул сенаторал Дэн Коутсицаги Марк Киркицаги битIана гьединаб хитIаб Россиялъ Крымалъул аннексия гьаби ва Украиналъул машрикъалда лъугьа-бахъунелде гъорлъе лъугьин багьанабилъунги рехсон.
Россиялда гей-пропаганда гьукъиялъе гIоло Британиялъул актер ва ЛГБТялъул хIаракатчи Стивен Фраяца гьединабго ахIиялда гъоркь ракIарулел рукIана гъулбасал.
Муткоца абулеб буго Украиналлда жакъа бугеб ахIвал-хIалалъул кинабгIаги хурхен букIине кколарин 20I8 соналъул чемпионаталдейин. Гьеб кколин батIа чIараб темайин.
Виталий Мутко: «Нужеца абухъего, Украиналъул факторалда хурхараб жо. Дида гьениб кинабгIаги проблема бихьулеб гьечIо. Гьебни дида ккола батIа чIараб тема кколин. Гьелъул чемпионаталде хIадурлъиялде гьечIо кинабгIаги асар.»
Амма гIемерисел экспертазул пикруялда, чемпионат цоги бакIалде бахъиялъул шансал цIакъ гьитIинал руго. ФИФАялъ нахъ чIвана америкаялъул сенаторазул ахIиял, футболалъул командабазул жавабчилъи букIунарин хIукуматазул хьвада-чIвадияздайинги абун.
