Эдвард Сноуденица цеве хΙалтΙулев вукΙун вуго АНБялъул ва ЦРУялъул тΙадкъаял тΙаразарулев агент хΙисабалда. Америкаялъул пачалихъиял хъулухъчагΙаз абулеб буго, гьеб информация бакΙариялъул кΙудияб кΙвар бугин терроризмалде данде къеркьеялъул ишалдайин. Инсанасул ихтиярал цΙунузул пикруялда, гьеб ккола гражданиял эркенлъабазде гьужум гьаби.
Информациялъул алатаз хъвалеб буго, Эдвард Сноуденица къватΙиб чΙвазабураб информациялда рекъон, АНБялъ бакΙарулеб букΙанин телефоналъул каламаздаса ва интернеталда тарал хъвай-хъвагΙаяздаса информацияйин.
Verizon абураб телекоммуникацииялъул компаниялъул ресаздаса пайда босун, телефоналъул кΙалъаял хъвазе АНБялъе изну кьун буго Цолъарал штатазул хасаб диваналъ. Гьеб рагьун букΙун буго КъватΙисеб ралагьиялъул цΙехх-рехазул хасаб хъулухъалда (FISA) жаниб Ι978 соналда.
Гьезул хъвай-хъвагΙаязда гьечΙо къалъалезул гьаракь, гьезда буго къалъаязул параметраби, гьезул халалъи, телефоназул номерал ва цогидаб.
АНБялъ интернеталдаса информация бакΙарулеб мехалда пайда босулеб буго битΙахъего Facebook, Google, Microsoft, Yahoo ва цогидал компаниязул ресал хΙалтΙизарун. Америкаялъул миллияб хасаб цΙех-рехалъул идараялъул бетΙер Джеймс Клапперица лъазабуна, гьенисан информация бакΙариги къануналде данде кколеб бугин, добго FISAялъ кьураб изну рекъонин. Рехсарал киналго компанияз нахъ чΙвалеб буго, жидеца жидеего бокьун жидерго сервераздаса пайда босизе ресал кьунин абурал лъазабиял.
Лъазабиязда рекъон интернеталдаса информация бакΙарулеб букΙун буго балъго хал кколеб PRISM абураб программаялъул кумекалдалъун.
PRISMалъул контролалда гъоркь рагΙула электронияб почта, гьаркьил чатал, видео, суратал, IP-бухьен, ритΙулел файлал, логинал ва цогидаб. Америкаялъул пачалихъиял хъулухъчагΙаз абулеб буго PRISMалъ кумек гьабулин АНБялъе терроризмалде хурхен букΙиналъул щаклъи бугел къватΙисел улкабазул гражданазда хадуб хал кквезеян.
PRISMалъул презентация гьабун букΙана Джордж Бушил президентлъиялъул заманалда, 200Ι соналъул ΙΙ сентябралда гьабураб террористияб гьужумалда хадуб Цолъарал штатазул къануназда хиса-басиял гьаруялъ ресал рагьун, 2007 соналда. Гьеб программаялъул хΙалтΙи цΙилъизабуна цебесеб соналда.
PRISM букΙиналъул хΙакъалъул ва щиб гьеб кколебали информациялъул алатазда лъан буго цебесеб анкьалда. Гьелдаго цадахъ информация бакΙариялъе АНБялъ хΙалтΙизабулеб буго гьединго «ГΙорхъаби лъалареб информатор» абураб программаги.
Кинаб батΙалъи бугеб «ГΙорхъаби лъалареб информаторалъул» PRISMалдаса? Гьелъ ракΙарулел руго индексал, бухьеназул картаби, метаданныял, ай, гьарун рукΙарал киналго бухьеназул параметраби. Ахир-къадги гьеб программаялъ ресал кьолел руго бухьенал гьарурал бакΙазул кьер-кьераб карта биччазе. АНБялъ гьединал картаби гьарулел руго жиб-жиб улкаялдаса.
Гьеб программаялъул кумекалдалъун бищунго кΙудияб кΙвар буссинабулеб буго Ираналде. Диаграммаялда гьеб буго бищунго тΙад.
Цолъарал штатазул президент Барак Обамаца гьединаб къагΙидаялда информация бакΙари рикΙкΙунеб буго битΙараблъун. Гьесги абулеб буго, гьеб кколин терроризмалде данде къеркьеялъул кΙвар кΙудияб инструментин. Обамаца американиязда лъазабуна, нужер телефоналъул каламазухъ щивниги гΙенеккун гьечΙин. Хал гьабулеб бугин бухьеназул параметарабазда хадубин. Амма гьеб хΙужжаялде кΙвар буссинабуна Германиялъул канцлер Ангела Меркелица. Гьелъ лъазабуна АНБялъ Евроцолъиялъул улкабазда хурхун гьел программаби хΙалтΙизариялъул суал жинца борхизе бугин Берлиналда хадусеб анкьалда Обамагун данчΙвалеб мехалдайин. Брюсселалда Евроцолъиялъул цогидал вакильзабазги лъазабуна, жидецаго гьеб суалалда хурхун хабар бицине бугин Ι3 июналда Дублиналда трансатлантикияб гара-чΙвариялдайин.
Информациялъул алатаз хъвалеб буго, Эдвард Сноуденица къватΙиб чΙвазабураб информациялда рекъон, АНБялъ бакΙарулеб букΙанин телефоналъул каламаздаса ва интернеталда тарал хъвай-хъвагΙаяздаса информацияйин.
Verizon абураб телекоммуникацииялъул компаниялъул ресаздаса пайда босун, телефоналъул кΙалъаял хъвазе АНБялъе изну кьун буго Цолъарал штатазул хасаб диваналъ. Гьеб рагьун букΙун буго КъватΙисеб ралагьиялъул цΙехх-рехазул хасаб хъулухъалда (FISA) жаниб Ι978 соналда.
Гьезул хъвай-хъвагΙаязда гьечΙо къалъалезул гьаракь, гьезда буго къалъаязул параметраби, гьезул халалъи, телефоназул номерал ва цогидаб.
АНБялъ интернеталдаса информация бакΙарулеб мехалда пайда босулеб буго битΙахъего Facebook, Google, Microsoft, Yahoo ва цогидал компаниязул ресал хΙалтΙизарун. Америкаялъул миллияб хасаб цΙех-рехалъул идараялъул бетΙер Джеймс Клапперица лъазабуна, гьенисан информация бакΙариги къануналде данде кколеб бугин, добго FISAялъ кьураб изну рекъонин. Рехсарал киналго компанияз нахъ чΙвалеб буго, жидеца жидеего бокьун жидерго сервераздаса пайда босизе ресал кьунин абурал лъазабиял.
Лъазабиязда рекъон интернеталдаса информация бакΙарулеб букΙун буго балъго хал кколеб PRISM абураб программаялъул кумекалдалъун.
PRISMалъул контролалда гъоркь рагΙула электронияб почта, гьаркьил чатал, видео, суратал, IP-бухьен, ритΙулел файлал, логинал ва цогидаб. Америкаялъул пачалихъиял хъулухъчагΙаз абулеб буго PRISMалъ кумек гьабулин АНБялъе терроризмалде хурхен букΙиналъул щаклъи бугел къватΙисел улкабазул гражданазда хадуб хал кквезеян.
PRISMалъул презентация гьабун букΙана Джордж Бушил президентлъиялъул заманалда, 200Ι соналъул ΙΙ сентябралда гьабураб террористияб гьужумалда хадуб Цолъарал штатазул къануназда хиса-басиял гьаруялъ ресал рагьун, 2007 соналда. Гьеб программаялъул хΙалтΙи цΙилъизабуна цебесеб соналда.
PRISM букΙиналъул хΙакъалъул ва щиб гьеб кколебали информациялъул алатазда лъан буго цебесеб анкьалда. Гьелдаго цадахъ информация бакΙариялъе АНБялъ хΙалтΙизабулеб буго гьединго «ГΙорхъаби лъалареб информатор» абураб программаги.
Кинаб батΙалъи бугеб «ГΙорхъаби лъалареб информаторалъул» PRISMалдаса? Гьелъ ракΙарулел руго индексал, бухьеназул картаби, метаданныял, ай, гьарун рукΙарал киналго бухьеназул параметраби. Ахир-къадги гьеб программаялъ ресал кьолел руго бухьенал гьарурал бакΙазул кьер-кьераб карта биччазе. АНБялъ гьединал картаби гьарулел руго жиб-жиб улкаялдаса.
Гьеб программаялъул кумекалдалъун бищунго кΙудияб кΙвар буссинабулеб буго Ираналде. Диаграммаялда гьеб буго бищунго тΙад.
Цолъарал штатазул президент Барак Обамаца гьединаб къагΙидаялда информация бакΙари рикΙкΙунеб буго битΙараблъун. Гьесги абулеб буго, гьеб кколин терроризмалде данде къеркьеялъул кΙвар кΙудияб инструментин. Обамаца американиязда лъазабуна, нужер телефоналъул каламазухъ щивниги гΙенеккун гьечΙин. Хал гьабулеб бугин бухьеназул параметарабазда хадубин. Амма гьеб хΙужжаялде кΙвар буссинабуна Германиялъул канцлер Ангела Меркелица. Гьелъ лъазабуна АНБялъ Евроцолъиялъул улкабазда хурхун гьел программаби хΙалтΙизариялъул суал жинца борхизе бугин Берлиналда хадусеб анкьалда Обамагун данчΙвалеб мехалдайин. Брюсселалда Евроцолъиялъул цогидал вакильзабазги лъазабуна, жидецаго гьеб суалалда хурхун хабар бицине бугин Ι3 июналда Дублиналда трансатлантикияб гара-чΙвариялдайин.
Еужен Тамюк (ЭР)
